موتور برق گازی، موتور برق گازسوز

امروزه با گسترش زندگی شهری و وجود انواع تجهیزات به منظور زندگی بهتر و با کیفیت بالاتر، بیش از پیش نیاز به انرژی الکتریکی دائمی و با کیفیت، احساس می‌شود. همگی قطعی برق را تجربه کرده‌ایم. علاوه بر اینکه زندگی روزمره‌ی ما دچار اختلال می‌شود، در برخی مواقع ارتباطات ما با دیگران نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. قطعی شبکه به دلایل مختلف اتفاق می‌افتد. در مواردی نیز به علت زندگی در محلی دور افتاده، سیم‌کشی شبکه‌ی توزیع برق وجود ندارد. در این شرایط نیاز به مولد یا ژنراتور تولید برق وجود دارد. 

ژنراتور برق و یا به اصطلاح عامه، موتور برق، وسیله‌ای است که به کمک احتراق انواع سوخت فسیلی، اقدام به تولید انرژی الکتریکی می‌کند. عمدتا موتور برق‌ها بر اساس سوخت مصرفی خود، دسته بندی می‌شوند. در ایران انواع موتور برق بنزینی، موتور برق دیزل و موتور برق گازی یا گازسوز وجود دارد.

موتور برق گازی چیست؟

موتور برق گازی یا موتور برق گازسوز، همان طور که از نام آن مشخص است، به کمک سوخت گاز اقدام به تولید انرژی الکتریکی می‌نماید. این دسته از مولدهای برق توانایی کارکرد با گاز شهری (CNG) و گاز مایع (LPG) را دارا می‌باشند. در ایران با توجه به دسترسی آسان به گاز شهری، اکثرا از این منبع توان به عنوان سوخت ورودی دستگاه استفاده می‌شود. در سایر کشور‌ها وضعیت متفاوت است و در تمامی موارد از کپسول گاز به عنوان سوخت دستگاه بهره گرفته می‌شود. از این‌رو توضیحات ما در مورد استفاده‌ی پرکاربرد تر در ایران، یعنی استفاده از CNG می‌باشد.

عملکرد موتور برق گازی

عملکرد موتور در موتور برق گازی بسیار شبیه به نوع بنزینی می‌باشد. تنها تفاوت این نوع از موتور‌ها به بخش میکسر گاز مربوط می‌شود. در موتورهای چهار زمانه بنزینی، سوخت و هوا در کاربراتور ترکیب شده و سپس وارد سیلندر موتور می‌شوند. عملیات ترکیب سوخت و هوا در موتور‌های گازی در بخشی به نام میکسر گاز صورت می‌گیرد.

در سایر موارد عملکردی موتور برق گازسوز، شرایط مشابه نوع بنزینی می‌باشد. سوخت به همراه هوا وارد سیلندر شده و سپس در فاز فشرده سازی، توسط پیستون در بخش بالایی سیلندر فشرده می‌شوند. در این لحظه احتراق توسط جرقه‌ی شمع انجام شده و انرژی مکانیکی حاصل از انفجار سوخت، توسط میل‌لنگ موتور به ژنراتور منتقل می‌شوند.

در بخش بعدی، ژنراتور به کمک انرژی مکانیکی تحویلی از موتور، اقدام به تولید انرژی الکتریکی می‌نماید. این انرژی کیفیت مناسب برای اتصال به مصرف کننده را ندارد. از این رو وجود سیستم‌های کنترلی برای ایجاد ولتاژ و فرکانس ثابت اجتباب‌ناپذیر است. 

رنج توان تولیدی موتور برق گازی

با توجه به نوع سوخت مصرفی موتور برق گازی، توان تولیدی این نوع از دستگاه‌ها نسبت به نوع بنزینی یا دیزلی کمتر می‌باشد. در واقع راندمان موتور گازی کمتر از سایر انواع موتور با سوخت‌های فسیلی می‌باشد. رنج تولیدی موتور برق گازی بین 800 وات تا نهایتا ۱۰ کیلووات می‌باشد. 

از این رو بیشتر موتور برق گازسوز، مناسب برای فضاهای شهری با توان مصرفی پایین می‌باشد. البته ذکر این نکته در این بخش ضروری است که اگر چه توان این نوع دستگاه نسبت به موتور برق بنزینی یا دیزل پایین‌تر است، ولی مزایای موتور برق گازسوز بسیار گسترده بوده و می‌تواند در بسیاری از مواقع جایگزین مناسبی برای شبکه برق در نظر گرفته شود.

میزان صدا در موتور برق گازی

با توجه به نوع احتراق و سوخت موتور برق گازسوز، این دستگاه بسیار کم صدا می‌باشد. استفاده از کانوپی برای کاهش صدا در موتور برق گازی، بسیار نادر می‌باشد. اکثر فروشندگان و اشخاص استفاده کننده از این نوع دستگاه، نام موتور برق بی‌صدا یا کم صدا را به آن اطلاق می‌کنند. در کل کم بودن صدای موتور برق گازی حین کارکرد، یکی از مهمترین مزایای این نوع از دستگاه‌ها می‌باشد.

کاربرد موتور برق گازی

با توجه به رنج توان و کم صدا بودن موتور برق گازسوز و همچنین سایر مزایای این دستگاه که در ادامه بیان خواهد شد، موتور برق گازی، بهترین گزینه برای استفاده در مناطق شهری می‌باشد. سوخت این نوع از موتور برق در ایران بسیار در دسترس می‌باشد. در نتیجه می‌توان در خانه، دفاتر اداری و کاری، مطب‌های پزشکان و ... از این منبع تولید توان استفاده نمود.

مزایای موتور برق گازی

• صدای بسیار کم در زمان کارکرد
• عدم نیاز به استفاده از کانوپی
• وزن کمتر دستگاه به علت عدم نیاز به مخزن سوخت بر روی آن
• فراوانی و در دسترس بودن سوخت گاز شهری در بیشتر مناطق ایران
• قیمت بسیار پایین گاز شهری در ایران
• ایمنی بالا در این نوع از موتور برق به خاطر وجود چندین سنسور و شیر برقی برای قطع مسیر گاز در حین کارکرد و ایجاد مشکل در دستگاه
• طول عمر بالاتر موتور گازی نسبت به سایر موتور‌های بنزینی و دیزلی
• تولید کمتر آلودگی هوا در حین کارکرد
• راه اندازی بسیار سریع و همچنین عدم نیاز به سوخت‌گیری در حین کارکرد در صورت استفاده از گاز شهری

معایب موتور برق گازی

• راندمان کم
• رنج توان تولیدی کم
• وجود تعمیرکار متخصص کمتر
• هزینه‌ی تعمیر و نگهداری بالا