موتور برق سه فاز

تجهیزات صنعتی و کارگاهی که با برق صنعتی کار می‌کنند، بخش پر رنگی از فعالیت‌های صنعتی و فنی را شامل می‌شوند. این تجهیزات عموماً دارای موتورهای سه فاز هستند که برای کارکرد به حضور برق ۳۸۰ ولت AC نیاز دارند؛ اما برق سه فاز از طریق شبکه سراسری به‌ راحتی تأمین نمی‌شود. برای کارگاه‌ها فاقد برق صنعتی که به موتور برق نیاز است، می‌توانید از انواع موتور برق سه فاز استفاده کنید.

موتور برق سه فاز برای کار در شرایط صنعتی و راه‌اندازی تجهیزات کارگاهی طراحی‌ شده است. این مولدها معمولاً از مدل‌های ۵.۵ کیلو وات و بالاتر طراحی می‌شوند که همراه با خروجی‌های جریان بالا توان کافی برای راه‌اندازی انواع الکتروموتور صنعتی و دیگر تجهیزات سه فاز را دارند. اگرچه موتور برق سه فاز از قابلیت برق تک‌فاز نیز برخوردار است؛ اما در کل برای راه‌اندازی در فضاهای کارگاهی و تجهیز ماشین‌آلات از نوع برق سه فاز طراحی ‌شده است.

کاربرد موتور برق سه فاز

کاربردهای موتور برق سه فاز تماماً در فضاهای صنعتی و کارگاهی است. اما برخی از مدل‌ها با قابلیت تولید برق تک‌فاز توانایی پوشش نیازهای ساختمانی را دارند. در کل موارد استفاده از موتور برق سه فاز را می‌توانیم به قرار زیر دسته‌بندی کنیم:

• تأمین برق در واحدهای کوچک صنعتی و کارگاه‌های تجاری
• راه‌اندازی ماشین‌آلات الکتریکی صنعتی در فضاهای کارگاهی
• تأمین برق سیستم‌های تهویه مطبوع مرکزی در ساختمان‌های بزرگ
• راه‌اندازی کمپرسورهای صنعتی
• راه‌اندازی تجهیزات حوزه کشاورزی از قبیل انواع پمپ سه فاز
• راه‌اندازی برق واحدهایی که به جریان الکتریکی پیوسته و ثابت نیاز دارند
• فعالیت تجهیزات صنعتی در شرایط سیار و کار در مناطق دور افتاده
• پوشش برق اضطراری

ویژگی‌های موتور برق سه فاز

خروجی سه فاز در سطح ولتاژ ۳۸۰ ولت برجسته‌ترین ویژگی فنی انواع موتور برق سه فاز است. این مولدها را معمولاً از سطح توان ۵.۵ کیلو وات و بالاتر طراحی می‌کنند. چرا که در توان‌های کمتر برای راه‌اندازی تجهیزات کارگاهی از نوع سه فاز مناسب نیستند. از آنجا که توان و ابعاد موتور این مولدها بزرگ است، معمولاً به روش استارتی کار کرده و از سیم ‌پیچ‌های تمام مس برخوردار هستند. در عین ‌حال کنار خروجی سه فاز از خروجی‌های برق تک‌فاز و حتی ۱۲ ولت AC نیز پشتیبانی می‌کنند. برای ساخت این مولدهای سه فاز از انواع موتورهای بنزینی، دیزلی و حتی گازی استفاده ‌شده است. این مولدهای سه فاز را به شکلی می‌سازند که به ‌راحتی قادر به کار کردن در طولانی ‌مدت باشد و از ضریب اطمینان کامل برای تولید برق سه فاز برخوردار بوده و کارایی با راندمان بالایی را پشتیبانی کند.

انواع مدل‌های موتور برق سه فاز

در تمامی موتور برق سه فاز از قابلیت تولید برق ۳۸۰ ولت AC استفاده ‌شده است. اما مکانیزم تولید توان و استفاده از موتور احتراق داخلی در آنها متفاوت است. انواع این مولدها دارای موتورهای گازی، بنزینی و یا دیزلی هستند که به قرار زیر معرفی می‌شوند:

موتور برق سه فاز دیزلی

 مولدهای دیزلی بیشترین و کاربردی‌ترین نوع از موتور برق سه فاز هستند که برای توان‌های سنگین و کار در شرایط سخت کارگاهی طراحی شده‌اند. برای ساخت این نوع از موتورهای تک یا دو سیلندر دیزلی استفاده می‌کنند که همگی آنها ۴ زمانه و سوخت گازوئیلی هستند. همگی توان‌های ۵.۵ به بالا را با استفاده از موتورهای دیزلی می‌سازند. در عین ‌حال شرایط کار در مدت زمان طولانی را دارند و از قدرت کافی برای حضور در فضاهای سخت کارگاهی برخوردار هستند. در عین ‌حال مقدار تولید صدا و یا آلایندگی آنها زیاد است. هر چند در حال ‌حاضر موتورهای دیزلی با کارکرد بهینه‌تر طراحی‌ شده است. این مولدهای دیزلی عموماً برای کارهای سنگین در کارگاه‌های دور افتاده استفاده می‌کنند.

موتور برق سه فاز بنزینی

معمولاً موتور برق سه فاز در محدوده توان ۵.۵ الی 8.5 اسب بخار را از نوع بنزینی می‌سازند. در این مولدها از موتور تک سیلندر با عملکرد ۴ زمانه و راه‌انداز استارتی استفاده می‌شود که علاوه ‌بر برق سه فاز از برق تکفاز صنعتی نیز پشتیبانی می‌کنند. موتور برق سه فاز بنزینی شرایط کار در هر نوع آب‌وهوا را دارد. در عین ‌حال طراحی آن بهینه، مصرف سوخت آن مناسب و تولید آلایندگی آن کم است و با مقدار صدای استانداردی فعالیت می‌کنند. در عموم فضاهای سبک کارگاهی و حتی تأمین برق چندین واحد خانه از این مدل‌های سه فاز بنزینی استفاده می‌کنند.

موتور برق سه فاز گازی

موتور برق سه فاز گازی برای نصب در فضاهای ساختمانی و کارگاه‌های مجهز به گاز شهری طراحی ‌شده است. البته این مولدهای سه فاز را می‌توانید با استفاده از گاز مایع (LPG) نیز راه‌اندازی کنید؛ اما در کل گزینه ایده‌آل برای کارگاه‌ها و واحدهایی است که به هر ترتیب از حضور گاز استفاده می‌کنند. معمولاً سری‌های کم توان موتور برق سه فاز را با استفاده از مولدهای گازسوز می‌سازند. هر چند برخی برندها مولدهای قدرتمند در ابعاد صنعتی را با این تکنیک طراحی کرده‌اند. موتور برق سه فاز گازی قابلیت نصب در کارگاه‌های دور افتاده و یا شرایط سیار را ندارد؛ اما با توجه به عملکرد آرام و کم‌صدا و تولید آلایندگی ناچیز از گزینه‌های ایده‌آل برای نصب در فضاهای ساختمانی هستند.

انواع توان‌های موتور برق سه فاز

تمامی موتور برق‌های قدرتمند با ابعاد کار صنعتی را از مدل‌های سه فاز می‌سازند. معمولاً کوچکترین موتور برق سه فاز طراحی ‌شده برندهای مختلف در توان ۵.۵ کیلو وات قرار دارد. اما در سمت دیگر با طیف گسترده از مولدهای تک‌ سیلندر و یا دو سیلندر دیزلی روبه‌رو هستیم که قدرت بسیار بالا در حدود اندازه ۲۰ کیلو وات دارند. از طرفی توان‌های بالاتر را در دسته‌بندی دیزل ژنراتور قرار می‌دهند.

قیمت موتور برق سه فاز

قیمت موتور برق سه فاز از مولدهای تک‌فاز بالاتر است. در عین ‌حال قیمت این مولدها به عوامل گوناگون از قبیل توان، نوع موتور، نوع سیستم راه‌اندازی، نوع طراحی شاسی و امکانات امنیتی و کنترلی آن وابسته است. در عین ‌حال برخی از این مولدها با ابعاد کارهای سنگین صنعتی طراحی می‌شوند که به نسبت قیمت بالاتری دارند. در کل قیمت موتور برق سه فاز وابسته به برند سازنده و کیفیت ساخت و امکانات کنترلی آن تعیین می‌شود.

سولات متداول در مورد ژنراتور برق سه فاز

• آیا از خروجی سه فاز می‌توانیم برای راه اندازی تجهیزات تکفاز استفاده کنیم؟

  بله. اما لازم است که در هر سه فاز مولد به یک اندازه بار داده شده باشد.

• علت آنکه موتور برق سه فاز دیر استارت می‌خورد و یا به سختی روشن می‌شود چیست؟

  خرابی استارت، عدم سرویس به موقع موتور، کثیفی فبلتر هوا و حتی بار زیاد در لحظه راه‌اندازی از دلایل عدم استارت به موقع و راحت سیستم هستند.